Skip to main content

Epitafen

Uit de Klink van 1981: Epitafen
 
Epitafen
Dit is de Latijnse naam voor "wapen- of rouwborden", waarvan er ook twee in de Hervormde Kerk van Zandvoort hangen en wel ter weerszijden van de kansel. In het algemeen bedoelen deze rouwborden de herinnering levendig te houden aan overledenen, wier levensverhaal daarop geschreven, doch niet uitgebeeld wordt. Meestal prijkte daarop verder een familie- en landswapen, terwijl het geheel omgeven was door een zeer fraaie lijst. Deze rouwborden hadden dus een aparte betekenis, onderscheiden van de graven in het kerkgebouw.

Mattheus de la Gave
Zoals bekend werd vroeger ook in de kerk begraven. De zerk - voor zover aanwezig - bevatte slechts een summiere aanduiding van de overledene, in de regel in de vorm van naam, geboorte- en sterfjaar. Van de twee borden hiervoor genoemd, had het ene betrekking op Mattheus de la Gave, destijds kapitein van de Admiraliteit op de Maas. Hoe is echter zijn relatie met Zandvoort te verklaren?

Dwarlwind
De Latijnse tekst op het rouwboord geeft daarop het antwoord. Zij verhaalt o.a. dat Mattheus de la Cave door afkomst en deugd een aanzienlijk man was. Bovendien was hij bevelhebber van een fregat, waarmee hij twee en twintig koopvaarders uit Engeland bescherming had geboden en vijf Franse Kapers op de vlucht had gejaagd. Toen kwam het schip in een storm terecht, waarbij het in het gezicht van de Zandvoortse kust door een "dwarlwind werd omgeworpen" met als gevolg, dat hij met matrozen en soldaten om het leven kwam. Dit alles geschiedde op de 10e juli 1694.

Lijk spoelde aan
Enige dagen na de ramp spoelde zijn lijk te Zandvoort aan. Hij werd in de kerk begraven aan de westzijde, dicht bij de toren. Op het andere rouwbord staat te lezen:

 
"Hier leyt begraven de Vrouw Johana Margrietha Corbet, dogter van de Heer Colonel Walter Corbet en van Vrouwe Maria Magdalaina Halkett en huysvrouw van den Heer Captijn Charles Halkett, verongelukt tussen Noortwijk en Santvoort, komende uyt Schotland en is haar Doode lighaam hier aan Strant komen Drijven, op de 22e september anno 1720"

Houtworm
Waar haar graf zich bevindt is echter niet bekend. De borden zijn sinds de laatste eeuwwisseling eigendom van de burgerlijke gemeente Zandvoort, toen zij door de kerk aan de gemeente werden verkocht. Gelukkig mochten deze fraaie versieringen ook nadien hun plaats in het kerkgebouw behouden. Wel zullen geregelde bezoekers de borden, die nu weer aanwezig zijn, een tijdlang hebben gemist. Niet alleen dat zij door de houtworm bleken te zijn aangetast, doch ook overigens hadden zij wel een grondige opknapbeurt nodig. De houtworm is met goed gevolg bestreden. De restauratie mag evenzeer een succes worden genoemd. De heldere kleuren van weleer zijn weer geheel teruggekeerd! Een en ander moet worden toegeschreven aan het vakwerk van mevrouw Molenaar-Karsten te Zandvoort. Ook deze nu reeds enkele eeuwen oude "curiosa" zijn opnieuw het aanschouwen waard.

M.B.V.Jansen.