De bevroren zee van 1963
Van St. er Klaas naar St. A Claus?
Geen Sinterklaas in de 'States'
Zo rond het begin van de vorige eeuw waren er nogal wat Nederlanders die naar de 'States' vertrokken. En daar kende men geen Sint Nicolaas. Dat kon natuurlijk niet en dus werd er door het reclameburo van The Coca Cola Company een kado's uitdelende man bedacht, zonder zwarte pieten want dat lag nogal gevoelig daar. En ziedaar, een legenda was geboren.
De kerstman lijkt toch wel een beetje
veel op onze eigen Sint Nicolaas...
Kerstverlichting begin december
Het landelijke toneelspel van Sint & Piet loopt tot 5 december en steeds vaker zie je in november al de kerstspullen in de winkel liggen. De pakken met oliebollenmix, kerstkransjes, kerststollen en kerststaven zijn, als het aan de winkeliers liggen, al begin november verkrijgbaar. Die kerstman uit Amerika is inmiddels wijd verspreid door de hele wereld en dus ook in Zandvoort.
ZFM-programma
Maar, behalve dat ikzelf ooit nog eens heb meegewerkt als kerstman aan het éénmalige ZFM-programma “Raadt waar de Kerstman staat” in een kerstmannenpak van Bram Stijnen, zie ik eigenlijk nooit meer een kerstman rondlopen of ergens zitten waarmee je dan op de foto kunt. Dat gebeurde vroeger wel, we komen berichten tegen dat bij Foto-Kino Hamburg op de Hogeweg de kerstman klaarzat om daar met kinderen op de foto te gaan.
Groene kerst
Een witte kerst, verheerlijkt door Bing Crosby, is in ons dorp vrij zeldzaam. Het zal eerder een groene kerst zijn. De uitdrukking “De donkere dagen voor kerst” heeft overigens geen symbolische betekenis maar heeft alles te maken met 21 december, de dag dat de zon het kortst schijnt, als ze al schijnt. Of het een witte kerst wordt, is nog onzeker maar de kans is groter dat het géén witte kerst wordt.
Kans op sneeuw met kerst niet groot
Percentueel is het zelfs onwaarschijnlijk dat we met de kerst ondersneeuwen. Met de storm van de laatste week is de kans op sneeuw bijzonder klein. Dat deze storm koude vorstlucht uit Scandinavië of Oost-Europa brengt, is onwaarschijnlijk. Het zal eerder vochtige zeewind zijn met wat zand waarmee de auto weer gestraald wordt.
De winter van 1946/1947 was een bijzonder koude winter
Bevroren zee
De winter van 1946/1947 was een bijzonder koude winter. Zandvoort had er eventjes een nieuwe toeristische attractie bij want de zee was vrijwel bevroren. Ruwe blokken ijs met wit bevroren schuim lagen over het hele strand en er lag een dik pak ijs op de golven. De branding was er niet meer en het pak ijs deinde zachtjes op het water.
In 1963 vroor de zee compleet dicht en er was ijs tot aan de horizon
Geen eb en vloed meer
Pas op 23 januari 1963 gebeurde wat niemand ooit voor mogelijk hield. De zee vroor compleet dicht. Er was geen eb en er was geen vloed, er was geen branding en er waren geen vogels. De roerloze bevroren zee had iets spookachtigs wat werd versterkt door het afwezig zijn van het geluid van de altijd aanwezige branding. Zo rond het middaguur van die 23e januari brak de zon door het wolkendek wat boven Zandvoort hing en de vergaping hield niet op. De vele ijskristallen schitterden in de zon en heel Zandvoort kwam naar het strand om te genieten van het schouwspel.
Schaatsen op het strand
De geschiedenis leert ons dat in het jaar 1890 voor het eerst werd opgetekend dat er ijs op het strand lag. Een ijsdijk van maar liefst 6 meter hoog; iedere golf liet een laagje ijs achter zodat de dijk alsmaar groter werd. In 1928 is er wederom een ijsdijk op het strand geconstateerd, die dijk groeide tot 3 meter maar de vorst duurde te kort om de dijk uit 1890 te overtreffen.
IJsdijk
In 1940 was de vorst weer dusdanig dat er een ijsbaan werd gevormd op het strand, er werd zelfs op geschaatst en er was alweer een begin van een ijsdijk. Maar de dooi trad al snel in waardoor het gauw over was met de pret. Op de foto van deze week ziet u een met sneeuw en ijs bedekt strand ter hoogte van de voormalige afgang van de strandweg. Het jaar is 1946, de oorlog is nog geen jaar afgelopen en duidelijk is het gevolg van de küstenräumung aan de Zandvoortse boulevard te zien.
Kaalgeslagen kuststrook
Op de achtergrond is door deze kaalslag een gedeelte van de kerk en de kerktoren goed zichtbaar geworden van de Hervormde Kerk aan het Kerkplein. Bizar is natuurlijk de enorme ijs-afgrond en normaal op het strand lopen, was er niet meer bij.
Cor Draijer