De na-oorlogse watertoren
“Op 1 januari 2005 was het precies 20 jaar geleden dat de gemeente Zandvoort afstand deed van haar eigen waterwinning en distributie. Het Gemeentelijke Gas en Water bedrijf moest haar watertak afstaan aan het “Gewest” en dat betekende dat alle werkzaamheden werden overgeheveld. Het personeel zowel van de buitendienst als in de watertoren bleef zich alleen nog maar bemoeien met de gasdistributie. Voor de inwoners van Zandvoort geen schokkend nieuws, want het voltrok zich geruisloos en bovendien gaf het niemand overlast; de kranen bleven gewoon lopen.
Voor het personeel was het even vreemd, je mocht daar geen hand meer naar uitsteken en één van degenen die daar moeite mee had, was Cor Kerkman uit de Burg. Beeckmanstraat. Hij voelde zich altijd lekker in zijn vel en kende alle facetten van het “waterfitten”. Niets was hem te veel met reparatie’s, kronkelend in de watermeter putten. Omstreeks die tijd rond 1 januari 1985 vierde hij zijn 25-jarige ambtsjubileum. Bij die gelegenheid heb ik een ballade geschreven en aan hem aangeboden. Het hangt nog steeds in een lijstje bij hem in de gang. Bij het opruimen kwam ik het origineel tegen en dacht, het is na 20 jaar inmiddels een stukje Zandvoortse geschiedenis geworden en met plezier stuur ik het naar het Genootschap Oud Zandvoort, voordat het straks in de vuilnisbak belandt.” Afzender is de heer H. de Groot uit de Molenwerfslaan 26 in Heemstede. Hieronder vindt u de “Ballade van de laatste waterfitter”:
Interieur van het allang verdwenen souvenir-wink
Onderstaand artikel is destijds ingezonden als een ingezonden brief in het weekblad De Zandvoorter. Aangezien het over de watertoren van Zandvoort gaat en er wordt teruggeblikt, vinden we het wel gepast om ook dit artikel te plaatsen.
foto: Hans van Woudenberg
O.a. het programma "Zandvoortse Zaken" werd uitgezonden vanuit de
catacomben van de watertoren. De krullebol rechts is Cor Draijer
Huurder K. van de Graaf weigerde op een gegeven moment zelfs huur te betalen om een renovatie af te dwingen. De gemeente besloot uit wanhoop om dan maar de gang naar de rechter te maken in plaats van een goede huismeester te zijn maar stootte daarbij lelijk de gemeentelijke neus: de rechter besloot namelijk in het voordeel van de huurder want de gemeente, zo zei de rechter, moest gewoon maar eens beginnen met de renovatie en huurder Van de Graaf hoefde maar een gedeelte van de huur te betalen.
Na de spectaculaire watertorenbrand kwam er geen uitbater meer in het restaurant, alleen wat gekleurde lampen die toeristen aantrokken omdat die dachten dat er wat te doen was. Vele toeristen die graag een wijds uitzicht willen hebben over ons mooie dorp liepen helaas letterlijk tegen een dichte deur aan. Inmiddels kwam er vanuit de gemeenteraad het verzoek om een referendum te houden onder de bevolking wat te doen met de toren en kwam er zicht op het einde van de neerwaartse spiraal. Maar helaas, alle democratie ten spijt, onze politieke leiders besloten anders en er kwam dus geen referendum. Wel was de mogelijke sloop van de baan, zo liet de gemeentelijke woordvoerder in 2003 weten en werd er gekeken naar nieuwe commerciële mogelijkheden.
In vroegere tijden moest er betaald worden om bovenop van het
uitzicht te genieten. Toen er een paar naar beneden sprongen,
omdat ze levensmoe waren, werd de bovenetage afgesloten
De gemeente Zandvoort kwam er zelf ook niet meer uit en riep vervolgens de hulp in van de Nederlandse Watertoren Stichting. Die stelde dat de toren goede mogelijkheden voor herbestemming heeft en dat de gemeente het beste de toren kan verkopen aan een liefhebber die met een goed plan komt. Zo nodig voor een symbolisch bedrag. Dat de gemeente na jaren emmeren het advies van de Watertoren Stichting gaat opvolgen, dat hebben we inmiddels kunnen vernemen uit de media. Dat het een symbolisch bedrag is (voor 25.000 euro kan misschien net de trap vernieuwd worden), dat moge duidelijk zijn maar waar ik in het bijzonder nieuwsgierig naar ben is het plan wat de koper heeft.
foto: Hans van Woudenberg
Vorig jaar is de watertoren in Raalte namelijk van eigenaar verwisseld voor het bedrag van €315.000, die van Zandvoort gaat voor nog geen 8% van dat bedrag weg. Overigens zijn er in Raalte ook allerlei toestanden aan de hand, u kunt dit nalezen op de website van de Vereniging Behoud Watertoren Raalte,www.vbwr.nl want daar spelen dezelfde omstandigheden als in Zandvoort m.b.t. het ombouwen van de watertoren tot appartementencomplex.
Veel inwoners maar ook toeristen zien het liefst de watertoren in gebruik
als restaurant en uitkijktoren, al dan niet tegen betaling. Op de foto
hierboven kijken toeristen uit op de Middenboulevard in wording,
nietsvermoedend dat zowel de toren als de middenboulevard
de gemoederen aan het begin van de 21e eeuw
iedereen aardig zal gaan bezighouden.
Meer informatie over watertorens in het algemeen kunt u nakijken op internet op www.watertorens.nl, een erg leuke website. Overigens zou ik de watertoren ook wel voor 25.000 euro willen kopen, dan ga ik er mooi bovenin wonen met prachtig uitzicht op Zandvoort. Wie zou dat nou niet willen voor dat bedrag, daar koop je tegenwoordig niet eens meer een garage voor.
Cor Draijer
De heer Hans van Woudenberg heeft een eigen website over watertorens in Nederland. Deze website kunt u hier bekijken.
Het eerste artikel is verschenen op 9 juni 2005 in het weekblad "De Zandvoorter" en het tweede artikel, de ingezonden brief, is destijds geplaatst op 8 september 2005